Meltem Güneş – TÜPRAG: Türkiye’nin İlk Kadın Kaya Kamyonu Operatörleri

TÜPRAG, Türkiye’nin ilk kadın yeraltı vardiya amiri, ilk ve tek kadın kaya kamyonu operatörleri ile jeoloji ve maden mühendisleriyle yetenek havuzunu geliştiren önemli maden işletmelerinden biri. Kışladağ Altın Madeni’nde 150 ton kapasiteli, 7 metre yüksekliğindeki devasa kaya kamyonlarını kullanan kadınlar, evlerinin geçimini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda “Yapamazsınız” diyenlere meydan okuyarak kalıpları kırıyor. Kadınların kullandığı kamyonlar her seferinde 120 gram altın içeriyor. Türkiye’nin ilk kadın kaya kamyonu ekibiyle 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle bir araya geldik. Emekçi kadınlar hikayelerini bizim aracılığımızla sizinle paylaştı…

Kamyon Artık Oyuncak Gibi

Meryem Saymalı: Temmuz ayında burada ikinci yılımı dolduruyorum. Daha önce güvenlik görevlisiydim. İlk başta kamyonlar çok büyük göründü, korkular yaşadık ama şimdi her şey yolunda. Eğitimlerimiz 7 ay sürdü. Neredeyse bir ev büyüklüğündeki kamyonları artık normal binek araçlar gibi kullanır hale geldik. Erkeklerin hakim olduğu bir sektörde kendimizi kabul ettirmek zaman aldı ama başardık. Ailem bana inanılmaz destek veriyor. Kızlarım ‘Okulda anneniz ne iş yapıyor?’ diye sorduklarında benden gururla bahsediyor. Kadına ‘Yapamazsın’ dendiğinde onu yapar.

‘Erkek İşi’ Demişlerdi

Kamile Mavi: 1,5 yıldır buradayım. Önceden direksiyon eğitmeniydim. Çevremde ‘Erkek işi’ diyerek tepki gösterenler oldu ama yaptıklarımızı gördüklerinde fikirleri değişti. Vardiyalı sistem zorlu bir süreç: evliyim, çocuklarım var ama başardık. Günlük 8 saat çalışıyoruz, 9-15 arası sefer yapıyoruz. Bu kamyonlardan daha büyük olan greyder, ekskavatör gibi araçlarda da kadınları görmek istiyoruz. Yapamayacağımız iş yok.

Hakkından Geldi

Elif Karakaş: 41 yaşındayım, daha önce çalışmamıştım, ev hanımıydım. Bu işi yapmaktan korkmadım. Babam da TIR şoförüydü, ondan aşinaydım. Eşim ‘Hakkından gelirsin’ dedi. İşe başladıktan sonra sosyal çevrem bana başka gözle bakmaya başladı. İlk başta bu işe şüpheyle yaklaşanlar, yapabildiğimizi gördüklerinde bizi destekledi. Bu işi yapmak değil, ‘Kadınlar yapamaz’ zihniyetiyle uğraşmak daha zor.

Sayı Artmalı…

Sibel Bıyıklı: Maden sahasında farklı bir firmada çalıştım. Kamyona yeni başladım. Kendine güvenmek önemli. Kadınlar olarak bu meslekte artmamız birbirimiz için çok önemli. Bu işe ilgi duyan kadın arkadaşlarımız yapabileceklerine inansınlar. İmkan ve destek verildiğinde kadınların elinden bir şey gelmez.